Efsaneleri İle Dillere Destan Kaz Dağları (İda Dağı)

EFSANELERİ İLE DİLLERE DESTAN KAZ DAĞLARI (İDA DAĞI)

Çanakkale ve Balıkesir sınırları içerisinde yer alan doğa harikası Kaz Dağları.

Kaz dağları çok geniş bir alana sahip olduğu için gezilecek ve görülecek yerleri çok fazla.  Ben bu yazımda, en sevdiğim yerlerinden size bahsetmeye çalışacağım.

Hasan ile Emine’ nin aşkına tanıklık etmiş, Sarıkız’ ın göz yaşlarına teslim olmuş, efsaneleri ile dillere destan bir güzellikte.

Kaz dağları ile ilgili birçok efsane duyduğunuza eminim. Benim yerel halktan dinlediğim efsaneler en bilindik olanları aslında. Herkes bu efsaneleri farklı farklı da anlatsa, hepsi aynı kapıya çıkıyor?

İlk Güzellik Yarışması;

Kaz dağları, Yunan mitolojisine göre, Zeus’un doğduğu dağdan ismini alıyor. Mitolojiye göre, içlerinde Afrodit’in de bulunduğu 3 tanrı arasındaki ilk güzellik yarışması, bu dağda yapılıyor. 

Hasan boğuldu Efsanesi: 

Yörük efsanesi Hasan Boğuldunun, hüzünlü hikayesini, tamda boğulduğu şelalenin yanı başında dinlemek sizi biraz üzecek. Bende öğrendiğim kadarıyla size bu hikayeyi anlatmak istiyorum.

Obalı Emine ile ovalı Hasan, köy meydanında kurulan pazarda birbirlerini görür ve sevdalanırlar. Hasan niyetinin evlenmek olduğunu Emine’ ye söyler. Emine heyecanla ailesine durumu anlatır ancak beklemediği bir tepkiyle karşılaşır. Aile Hasan’ın, oba şartlarına ayak uyduramayacağını düşünmektedir. Ancak Emine ve Hasan sevdalarından vazgeçecek gibi değillerdir. Bu durum karşısında Emine’ nin ailesi töre gereği Hasan’ı sınava tabi tutmaya karar verir. Bu sınavla Hasan’ ın gücünü kanıtlamasını ve obaya kabul edilmesini sağlayacaklarını düşünürler. Hasan’a ağır mı ağır bir tuz çuvalı yüklerler. Rivayetlere göre çuvalın 30 kilodan fazla olduğu söylenir. Bu çuvalla dağları aşarak köy meydanına varmasını isterler. Emine, Hasan’ı yalnız bırakmak istemez ve birlikte yola koyulurlar. Ancak birkaç kilometre sonra havanın sıcaklığıyla Hasan terlemeye başlar ve sırtındaki tuzlar da erir. Eriyen tuzlar derisini fena yakmaktadır. Hasan, Emine’ ye devam edemeyeceğini söyler ancak Emine, Hasan’a devam etmesi için telkinde bulunur. Ancak zorlaşan şartlar ile birlikte Hasan daha fazla dayanamaz. Adını alan şelalede boğulur. Emine arkasını döner ve Hasan’ın suda gömleğinin yüzdüğünü görür. Hasan’ın suda boğulduğunu anlar. Derin bir üzüntü ve kederle Hasan’ ın gömleğini sudan alır. Hasan’ın boğulduğu şelalenin yanındaki ulu çınar ağacına kendini asar. Çok acıklı bir efsane değil mi?☹ Özellikle oradaki rehberlerden dinlediğinizde göz yaşlarınızı tutamayabilirsiniz. Yani ben tutamamıştım en azından?

Sarıkız Efsanesi;

Dillere destan güzelliği ile sarışın, mavi gözlü bir güzelmiş Sarıkız. Annesi küçükken öldüğü için, baba kız geçinip giderlermiş. Babasının tek hayali hacca gitmekmiş, Sarıkız babasını hacca gitmesi konusunda yüreklendirir ve tek başına kendine bakabileceğine ikna eder. Babası günler belki de aylar süren hac yolculuğuna çıkar. Bu sırada Sarıkız’a köyün delikanlılarından çok talip çıkar. Ancak Sarıkız’ın evlenmeye, babasından ayrılmaya hiç niyeti yoktur. Ancak istediklerini elde edemeyen kötü niyetli insanlar Sarıkız’ a iftira atarlar. Hacdan dönen babasına, köylüler, Sarıkızın kötü yola düştüğünü söylerler. Babasından namusunu temizlemesini isterler. Babası bu duruma kahrolur ve Sarıkız’ı alarak kaz dağlarına gelir. Ancak onu öldürmeye kıyamaz ve dağda tek başına, kızını, bırakarak köye döner. Aradan yıllar geçer babası pişmanlık içindedir. Köylülerden Sarıkız’ı dağın tepesinde gördüklerine dair söylenti yayılır. Babası Sarıkız’ın yaşadığı umuduyla Sarıkız tepesine gider. Karşısında kızını görünce hayrete düşer ve hasret giderirler. Kızı babasına saygıda kusur etmez. Abdest alması için kovasını vadilere uzatır ve babasına buz gibi su ile abdest aldırır. Babası kızının erdiğini anlar ve haksızlığa uğradığı için çok üzülür. Ona iftara atan köye ve köylülere beddua eder. Efsanenin en güzel kısmı bence burası, Şuan bu köyde yaşayan kimse yok. Köyde yaşayan kimse kalmadığı için köyün adı kütükten silinir.

Sarıkızın mezarının olduğu tepeye Sarıkız tepe, Babasının bulunduğu tepeye Baba tepe derler.

Şimdi bol oksijenli Kaz Dağlarını keşfe çıkalım. 

KAZ DAĞLARI MİLLİ PARKI

Türkiye’ nin en zengin oksijenine sahip bölgesi olduğunu biliyor muydunuz?

Kaz dağlarına gitmek aslında annemin hayaliydi. Ona kısmet olmadı ama ben onun hayalini gerçekleştirmek için düştüm yollara. Öncelikle eşimle Akçay’a gittik. Akçayda konaklamak gayet uygun, hem denizinden de faydalanabilirsiniz.  Akçay’ın sahilinde Kaz dağları milli parkına düzenlenen günübirlik turlar var. Bu turlara katılarak çok eğleneceğinizin garantisini veriyorum? Kendi imkanlarınızla veya aracınızla milli parka giremiyorsunuz, yolda girmeye çalışarak lastiğini patlatan çok araç gördük benden söylemesi. Arazi engebeli sadece büyük safari araçlarıyla ulaşım sağlanabiliyor.

AYI DERESİ

Akçaydan günü birlik turlara katıldık. Atladık arazi aracına koyulduk yola. Sizi önceden uyarıyorlar yanınıza mayo alabiliyorsunuz. Biz araçta 6 kişiydik. Böbrek taşı dökercesine sallana sallana çıktık tepelere. Yanımızda turun ikramı köfte ekmeklerle tabi. O soğanın kokusu hala burnumdadır. Sıcaktan köfte ekmeklerin soğanları, genleşmeye başlayınca aldı mı bir koku? Benim akıllı kocacığım, köfte ekmek poşetini alıp arabanın tepesine bağladı ve sorunumuz ortadan kalktı.

Ayı gölünde eski zamanlarda sadece ayılar yüzermiş. Araba belli bir yere kadar geliyor. Sonrasında tabana kuvvet. Mutlaka rahat ayakkabılarınız olmalı çünkü yürüyüş yolu çok meşakkatli.

Ayı gölüne vardıktan sonra ise cennete düşmüşcesine harika bir doğa sizi karşılıyor. Yemyeşil berrak bir su ve orman manzarası ile büyüleyici. Bu göle insan hayatında kaç kere gelir ki dedik. Kendimizi o keskin buz gibi sulara bıraktık. Parmak uçlarınızın  uyuştuğunu hissedeceksiniz ama çakı gibi olacağınız garanti. Benim suya dalmamla çıkmam bir oldu gerçi?

ŞAHİNDERE KANYONU

Safari aracında türküler gırla gidiyor. Rehberler kesinlikle çok donanımlı ve bilgili. Yol üzerinde uçsuz bucaksız heybetiyle Şahindere Kanyonu sizi karşılıyor. Burada fotoğraf molası veriliyor. Harika kareler elde edebileceğiniz kanyon manzarası tüm heybetiyle büyülüyor.

HASANBOĞULDU ŞELALESİ

Bir günde Kaz Dağları’ nın tamamını gezmek mümkün değil. İkinci gün, koyulduk yola istikamet Hasanboğuldu. Hasanboğulduda yüzmek yasak. Kenarında oturarak manzaranın tadını çıkarıp bol bol fotoğraf çekebilirsiniz. Hasanboğuldu şelalesinin yanında Emine’ nin kendini astığı büyük çınar ağacını da görebilirsiniz.

SÜTÜVEN ŞELALESİ

Hasanboğuldunun hemen altında Sütüven Şelalesi bulunuyor. Tabelaları takip ederek şelaleye inebilirsiniz. Bu şelalede yüzülüyor. İçinize mayolarınızı giydiyseniz şanslısınız. Buz gibi suyun tadını çıkarın derim.

Tam şelalenin altında durarak harika fotoğraflar çekebilirsiniz. Yalnız bizim fotoğraflarımızı çeken arkadaşımız soğuktan o kadar çok titredi ki bir ara telefonu, elinden düşürecekti?

ZEYTİNLİ KÖYÜ

Yol üzerinde zeytin ağaçlarıyla kaplı Zeytinli Köyü var. Tur sizi bu köyün ufacık bir fabrikasına götürüyor. Ürünleri tadabiliyorsunuz hatta o yorgunlukla bildiğin ekmek arası yapan amcalar bile oldu? Buradan el yapımı harika ürünler satın alabilirsiniz. Zeytin yağları. Sabunlar, zeytin kolonyaları, salçalar, peynirler, zeytin şampuanları. Size şiddetle tavsiyem süt reçeli, karadut lokumu ve zeytin çiçeği kolonyası.

ADATEPE KÖYÜ

Çanakkale’nin Ayvacık ilçesine bağlı, az nüfuslu şirin mi şirin bir köy ADATEPE.

Buraya Çanakkale üzerinden yaklaşık bir buçuk saatte ulaşabilirsiniz. Akçaydan katıldığınız turlar da bu bölgeyi de size gezdiriyor.

Arnavut kaldırımlı sokakları ve taş evleriyle eski bir Rum köyü. Zeus Altarından baktığınızda köyün haç şeklinde konumlandırıldığını göreceksiniz.

Bu köyün girişinde çok şirin köy kahvehaneleri sizi karşılayacak. Biz oturup kahvemizi içtikten sonra, sokaklarının büyüsüne bıraktık kendimizi. Hatta aynı anda şöyle dedik ‘burda bi kaç gün kafa dinleyeceksin’. Sonra taş bir butik otelin önünden geçtik vaktimiz olsaydı kesinlikle konaklayacaktık.

Bol bol fotoğraflık malzeme var mutlaka uğrayın derim?

ZEUS ALTARI

Adatepe köyünün tam karşısında bulunan Zeus Altarı mutlaka görülmeye değer bir yer. Zeus Altarı Adatepe’nin denize ve Edremit körfezine bakan kısmında yer alıyor. Eşsiz bir manzaraya sahip. Zeytin ağaçları arasında yürüyüş yaparak bu manzaraya ulaşabiliyorsunuz. Yazın sıcağı da olsa vardığınız yerin manzarasına kat kat değiyor. Mitolojiye göre Zeus karısı Heraya bu tepede aşık oluyor. Çift olarak geliyorsanız, bu büyülü atmosferde aşkınız tazelenecektir bundan bu sonucu çıkardım ya bana da helal olsun?

Kaz dağları çok geniş bir bölgede dolayısıyla göreceğiniz çok yeri var. Tahtakuşlar köyü, Yeşilyurt ve Çamlıbel köylerini de listenize ekleyebilirsiniz. Ayrıca Sarıkız Etnografya Müzesini de mutlaka görmenizi tavsiye ederim.

Doğa tutkunuysanız, yaz rotanıza mutlaka Kaz Dağlarını da ekleyin derim. Ben size bu yazımda 2 günlük seyahatimden bahsettim umarım yol gösterici olmuştur.

Bir sonraki yazımız da görüşmek üzere,

Herkese Keyifli anlar ve anılar biriktirmesi dileğiyle.

@Demirbilek_Family